Dieta wysokobiałkowa najlepsza na redukcję? Białko jest jednym z najważniejszych składników pokarmowych. Z tego artykułu dowiesz się co zawiera białko i jakie jest zapotrzebowanie na ten składnik. A także - kto powinien jeść produkty zawierające dużo białka. Zapraszam do czytania!
Spis treści
- Białko - dlaczego jest ważne?
- W czym jest najwięcej białka?
- Produkty wysokobiałkowe - tabela
- Jedzenie z dużą ilością białka - jadłospis
Białko - dlaczego jest ważne?
Białko należy do najważniejszej grupy składników pokarmowych i jest niezbędne do utrzymania funkcji życiowych! Do głównych funkcji białek należy:
- wzrost i rozwój organizmów - budowa różnych tkanek, w tym mięśni i kości
- uzupełnianie naturalnych ubytków - wzrost włosów, paznokci, regeneracja złuszczonego naskórka oraz nabłonka przewodu pokarmowego,
- naprawienia tkanek - gojenie ran i wytwarzanie blizn,
- udział w procesach widzenia - białko światłoczułe przenosi bodźce świetlne do zakończeń układu nerwowego,
- regulacja równowagi kwasowo-zasadowej,
- funkcje transportowe - transferyna przenosi żelazo, a lipoproteiny różne frakcje tłuszczów,
- regulacja czynności życiowych przez hormony - regulacja gospodarki węglowodanowej przez insulinę,
- regulacja gospodarki wodnej - wiązanie cząsteczek wody i utrzymania jej.
Białko pełni wiele ważnych funkcji. Dlatego pamiętaj, aby spełnić jego dziennie zapotrzebowanie, które wynosi:
- dla niemowląt i dzieci do 2 roku życia: 6-15%,
- dla dzieci, młodzieży i dorosłych: 10-20%,
- dla osób starszych ≥ 65 lat: 15–20%.
Dieta wysokobiałkowa może dostarczać powyżej 25% dziennego spożycia energii (w zależności od źródła rekomendacji). A co jeśli dieta jest uboga w ten składnik? Skutki niedoboru białka, to m.in.:
- niedożywienie białkowo-kaloryczne,
- niedożywienie białkowe,
- spadek masy ciała,
- anoreksja,
- obrzęk brzucha,
- zahamowanie wzrostu dziecka,
- zaburzenia działania układu immunologicznego,
- zwiększone ryzyko urodzenia dziecka o małej masie urodzeniowej,
- zaburzenia rozwoju we wczesnym okresie życia.
Mam nadzieję, że teraz rozumiesz dlaczego białko jest ważnym elementem diety. Postaraj się uwzględnić w każdym posiłku produkty z dużą zawartością białka. Istnieją grupy ludzi, które mogą odnieść konkretne korzyści ze stosowania diety wysokobiałkowej, mowa przede wszystkim o osobach:
- redukujących masę ciała (na diecie odchudzającej),
- chcących zbudować masę mięśniową,
- aktywnych fizycznie,
- starszych,
- podczas kontuzji,
- z nowotworami,
- zmagających się z anoreksją,
- podczas unieruchomienia (np. ze złamaniami).
U tych osób ilość białka w diecie może sięgać od 2 do 3 gramów na jeden kilogram masy mięśniowej. A co z nadmiarem tego składnika? Nadmiar białka może powodować m.in.:
- biegunki,
- kwasicę,
- gorączkę,
- odwodnienie organizmu,
- obciążenie dla nerek i wątroby,
- zwiększone ryzyko otyłości, dyslipidemii, miażdżycy, nadciśnienia tętniczego,
- zwiększone ryzyko kamicy nerkowej.
Istnieje grupa ludzi, u której nadmiar białka w diecie może być niekorzystny. Mowa o osobach z:
- przewlekłą niewydolnością nerek,
- niektórymi chorobami wątroby.
Zarówno niedobór jak i nadmiar białka może być niekorzystny dla zdrowia. Pamiętaj, aby rozkład makroskładników w diecie dostosować do swojego celu diety i przede wszystkim stanu zdrowia. A w razie wątpliwości skonsultuj się z lekarzem i/lub dietetykiem.
Dieta wysokobiałkowa jest dla Ciebie? Produkty bogate w białko znajdziesz w dalszej części artykułu.
W czym jest najwięcej białka?
Dla zachowania zdrowia i prawidłowego funkcjonowania organizmu powinnaś/eś codziennie spożywać odpowiednią ilość białka. W czym jest go najwięcej? Źródłem białka jest przede wszystkim:
- mięso,
- ryby,
- mleko i jego przetwory,
- jaja,
- nasiona roślin strączkowych,
- orzechy i nasiona.
Dieta wysokobiałkowa ma kilka zalet, są to przede wszystkim:
- wysoka sytość (może okazać się kluczowa podczas odchudzania),
- zapobieganie utracie masy mięśniowej podczas redukcji,
- zapewnienie odpowiedniej gęstości mineralnej mięśni.
Mimo tych zalet, dieta wysokobiałkowa może okazać się monotonna. Dlatego jeśli masz specjalne potrzeby dotyczące diety, to skontaktuj się z dietetykiem i ustal czy ten model żywienia będzie dla Ciebie dobry. W naszej szerokiej ofercie znajdziesz wiele specjalistycznych diet np. dietę niskoglikemiczną rekomendowaną osobom z Insulinoopornością i cukrzycą lub dietę bez nabiału - dla osób, które źle tolerują ten składnik.
Wiesz już w jakich produktach jest najwięcej białka, a jak skomponować takie menu? Skorzystaj z mojej listy. Poniżej znajdziesz produkty zawierające dużo białka (tabela).
Produkty wysokobiałkowe - tabela
Odpowiednia ilość białka dostarczana codziennie z pożywienia pozwana na normalny wzrost i rozwój człowieka. W tabeli poniżej znajdziesz produkty z największą ilością białka z podziałem na kategorie.
Grupa produktów żywnościowych |
Przykładowy produkt |
Zawartość białka [g/100] |
mleko i przetwory |
ser camembert ser gouda mleko 1,5% jogurt naturalny twaróg chudy ser topiony |
21,4 27,9 3,4 4,3 19,8 13,5 |
mięso i przetwory |
cielęcina wieprzowina, łopatka wołowina, polędwica wątroba wieprzowa wątroba cielęca szynka gotowana |
19,9 16,0 20,1 22,0 19,2 19,1 |
drób i przetwory |
gęś, tuszka indyk, tuszka kaczka, tuszka kura, tuszka kurczak, tuszka wątróbka drobiowa polędwica z indyka |
14,1 17,0 13,5 18,5 18,6 19,1 15,8 |
ryby i przetwory |
dorsz świeży dorsz wędzony łosoś wędzony łosoś świeży makrela świeża sardynki w oleju |
17,7 22,1 19,9 21,5 18,7 24,1 |
jajka |
całe jajo białko jaja żółtko jaja |
12,5 10,9 15,5 |
nasiona roślin strączkowych |
groch soczewica czerwona soja fasola biała |
23,8 25,4 34,3 21,4 |
orzechy i pestki |
migdały orzechy arachidowe orzechy laskowy orzechy włoskie orzechy pistacjowe słonecznik pestki dyni |
20,0 25,7 14,4 20,5 16,0 24,4 24,5 |
Dobrym źródłem białka są również batony proteinowe, pamiętaj jednak żeby zawsze czytać ich skład i wybierać te o najmniejszej zawartości cukru. Jeśli lubisz gotować, to możesz samodzielnie przygotować takie słodkości z miodu, orzechów i płatków owsianych lub skorzystać z profesjonalnego cateringu dietetycznego.
Jesteś na diecie redukcyjnej i zastanawiasz się co ma dużo białka, ale mało kalorii? Sięgaj przede wszystkim po chude mięso i nasiona roślin strączkowych. Najbardziej kalorycznym źródłem białka są orzechy i nasiona (ze względu na dużą ilość tłuszczu).. Jeśli stosujesz dietę wysokobiałkową, to pamiętaj o odpowiedniej ilości węglowodanów i tłuszczu - to również ważne elementy diety. Przykładowy rozkład makroskładników na diecie redukcyjnej może wyglądać następująco:
- białko - 25%,
- tłuszcz - 30%,
- węglowodany - 45%.
Jedzenie z dużą ilością białka - jadłospis
Wiesz już co ma najwięcej białka w 100 g, a nadal brakuje Ci pomysłów jak uwzględnić te produkty w swojej codziennej diecie? Mam dla Ciebie coś specjalnego! Poniżej znajdziesz jadłospis, w którym uwzględniłam produkty o wysokiej zawartości białka.
Śniadanie - Żytnie pancakes ze skyrem i prażonym jabłkiem
Składniki:
- jaja kurze całe - 2 sztuki - (112 g),
- mąka żytnia, typ 2000 - 6 łyżek - (60 g),
- mleko spożywcze 2% tłuszczu - 8 łyżek - (80 ml),
- proszek do pieczenia - 0,5 łyżeczki - (1,5 g),
- jogurt typu Skyr - 1 opakowanie - (150 g),
- jabłko - 1 sztuka - (150 g),
- cynamon - 0,5 łyżeczki - (2,5 g),
- orzechy włoskie - 1 łyżka - (15 g),
- sok z cytryny - 1 łyżeczka - (3 g),
Przepis:
- Mąkę wymieszaj z proszkiem do pieczenia
- Do mąki dodaj mleko oraz jajka
- Z powstałej masy usmaż niewielkie placki (smaż z obu stron, bez dodatku tłuszczu)
- Na osobnej patelni upraż obrane i pokrojone w kostkę jabłko wymieszane z cynamonem i sokiem z cytryny
- Gotowe pancakes podaj ze skyrem, prażonym jabłkiem i orzechami
Drugie śniadanie - Sałatka z roszponką, papryką i kurczakiem
Składniki:
- mięso z piersi kurczaka - 1,5 kawałka - (150 g),
- roszponka - 2 garści - (50 g),
- pomidorki koktajlowe - 1 garść - (100 g),
- papryka żółta - 0,5 sztuki - (70 g),
- oliwa z oliwek - 1 łyżka - (10 g),
Przepis:
- Kurczaka pokrój w kostkę, dopraw do smaku i usmaż lub ugrilluj Paprykę pokrój w paski, a pomidorki na pół.
- Wszystkie składniki dodaj do miski, dopraw do smaku i skrop oliwą z oliwek.
Obiad - Halloumi z sosem pomidorowym i fasolą
Składniki:
- pomidory w puszce (krojone) - 0,5 puszki - (200 g),
- ser halloumi 0,5 opakowania - (100 g),
- fasola biała (konserwowa) - 0,5 puszki - (200 g),
- czosnek - 1 ząbek - (5 g),
- oliwa z oliwek - 1 łyżka - (5 g),
- Pietruszka, liście - 1 łyżeczka - (6 g),
- papryka wędzona (mielona) - 0,5 łyżeczki - (1 g),
- papryka chili (płatki) - 0,5 szczypty - (0,5 g),
- oregano (suszone) - 0,5 g - 1,5 g,
- sól biała - szczypta - (1 g),
- pieprz czarny, mielony - szczypta - (1 g),
Przygotowanie:
- Podsmaż na oliwie posiekany czosnek, następnie dodaj pomidory, przyprawy i gotuj aż sos się nieco zredukuje.
- Dodaj odcedzoną fasolę z puszki i gotuj przez kilka minut.
- Dodaj kawałki sera halloumi.
- Całość posyp posiekaną pietruszką.
Podwieczorek - Serek wiejski z ogórkiem kiszonym i papryką
Składniki:
- serek wiejski - 1 opakowanie - (200 g),
- papryka czerwona - 0,3 sztuki - (45 g),
- ogórek kiszony - 1 sztuka - (60 g),
Przygotowanie:
- Paprykę i ogórka pokrój w drobną kostkę i wymieszaj z serkiem wiejskim
Kolacja - Ramen z łososiem
Składniki:
- łosoś, świeży - 1 kawałek - (100 g),
- bulion warzywny - 1 szklanka - (250 ml),
- makaron udon - 1 porcja - (50 g),
- imbir - 1 plaster - (5 g),
- miso - 0,5 łyżeczki - (6 g),
- olej sezamowy - 0,5 łyżeczki - (3 g),
- sos sojowy - 0,5 łyżki - (5 g),
- szczypiorek - 0,5 łyżki - (2,5 g),
- papryka chili (mielona) - 0,5 szczypty - (0,5 g),
Przygotowanie:
- Łososia pokrój w kostkę i zamarynuj w sosie sojowym i oleju sezamowym.
- W garnku zagotuj bulion z dodatkiem imbiru i chili.
- Dodaj makaron i gotuj tak długo, jak zaleca producent na opakowaniu.
- Dodaj łososia razem z marynatą oraz pastę miso i gotuj kolejne kilka minut.
- Gotową zupę posyp posiekanym szczypiorkiem.
Dieta wysokobiałkowa może być smaczna i prosta, a także przynieść określone korzyści u niektórych osób. Pamiętaj jednak, że przeciętna osoba dorosła bez specjalnych wymagań zdrowotnych powinna raczej stosować klasyczną dietę z uwzględnieniem 10-20% białka. W naszej ofercie znajdziesz wiele rodzajów diet - w tym również dietę standardową.
Bibliografia
- Normy żywienia dla populacji Polski i ich zastosowanie, red. Jarosz M., Rychlik M., Stoś K., Charzewska J., Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego – Państwowy Zakład Higieny, 2020
- Reguła J. ,,Charakterystyka i ocena wybranych diet alternatywnych’’
- Juhl, Christian R et al. “Dairy Intake and Acne Vulgaris: A Systematic Review and Meta-Analysis of 78,529 Children, Adolescents, and Young Adults.” Nutrients vol. 10,8 1049. 9 Aug. 2018.
- Bilancio G, Cavallo P, Ciacci C, Cirillo M. Dietary Protein, Kidney Function and Mortality: Review of the Evidence from Epidemiological Studies. Nutrients. 2019 Jan 18;11(1):196.
- Ciborowska H, Ciborowski A, Żywienie człowieka zdrowego i chorego człowieka, s. 431-435, PZWL, 2021
Porcja świeżych artykułów
Dieta Paleo – zasady i wskazówki jak zacząć
Dieta paleo nie jest dietą odchudzającą. To styl żywienia inspirowany sposobem odżywiania i życia człowieka prehistorycznego. W poniższym artykule wyjaśniamy zasady diety paleolitycznej, a także podajemy obszerną listę zalecanych i niezalecanych produktów. Przedstawiamy przykładowe proste przepisy oraz jadłospis diety paleo.
Jaka mąka jest najzdrowsza?
Jaka mąka jest najzdrowsza? Na to pytanie nie ma jednoznacznej odpowiedzi, dlatego podpowiadamy jaka mąka jest najzdrowsza przy cukrzycy, na diecie bezglutenowej i ketogenicznej. Ponadto wyjaśniamy, jaka mąka jest najzdrowsza, jeśli chcesz zadbać o obecność w diecie produktów jak najbardziej odżywczych dla organizmu. Z artykułu dowiesz się również co oznacza typ mąki, a także jaka mąka ma najmniej kalorii.
Dieta śródziemnomorska – zasady, efekty, jadłospis i przepisy
Dieta śródziemnomorska to sposób odżywiania, który warto poznać. Z jej dobroczynnych właściwości skorzystają zarówno osoby zdrowe, jak i zmagające się z wysokim cholesterolem, zaparciami czy otyłością. Zastanawiasz się na czym polega dieta śródziemnomorska i jakie są jej zasady? Przybliżamy je w poniższym materiale. Znajdziesz w nim również śródziemnomorski jadłospis wraz z przepisami.